Informatiememo repoweren van windturbines

02-08-2021

Steller: Philippine van der Kleij

Medestellers: Wies Thesingh (programmaleider RES NHN), Hanneke van Mierlo (omgevingsjurist Provincie NH), Karin Mak (adviseur RO Schagen), Sven van Nieuwenhoven (stedenbouwkundige Schagen).

De RES NHN 1.0 bevat zoekgebieden voor zonnevelden en windturbines. In Schagen zijn de zoekgebieden wind uit de RES gehaald, er zijn alleen nog zoekgebieden voor zon. Daarnaast staan de bestaande windturbines op de RES-kaart, waarbij is vermeld dat kansen worden onderzocht voor ‘repowering’.

Wat wordt bedoeld met 'repowering'?

Met ‘repoweren’ wordt het opwaarderen van bestaande windparken of windturbines bedoeld (definitie RES). Hiermee wordt bedoeld het opschalen zoals beschreven in de provinciale verordening. Met “opschalen” wordt volgens de provinciale verordening bedoeld: vervanging van een windturbine door een windturbine met een groter opgesteld vermogen.

De provinciale omgevingsverordening wordt geactualiseerd. Opschalen kan volgens de huidige provinciale omgevingsvergunning (OVNH2020) alleen in het herstructureringsgebied binnen de Metropool Regio Amsterdam (MRA), mits wordt voldaan aan de in artikel 6.27 opgesomde voorwaarden.

Op grond van de ontwerp OVNH2022 mag opschaling alleen in RES zoekgebieden, mits zorgvuldig ruimtelijk ingepast en de Adviescommissie Ruimtelijke Ontwikkeling (ARO) om advies is gevraagd. Vervangen en opschaling tot max 10% (zie hieronder) is wel mogelijk ook buiten de zoekgebieden wind/wind+zon.

Wanneer is sprake van vervanging?

Van vervanging van één of meer met vergunning gebouwde windturbines is sprake als wordt vervangen:

1. door eenzelfde aantal of minder windturbines met eenzelfde, vergelijkbare of geringere ashoogte, rotordiameter en verschijningsvorm; en
2. op gronden waarop de bouw van een of meer windturbines volgens een ruimtelijk plan is toegestaan.

Van vervanging is nog sprake als binnen één jaar na de dag waarop de te vervangen windturbine is gesloopt een omgevingsvergunningsaanvraag voor een vervangende windturbine bij het bevoegd gezag is ingediend.

Vervanging van windturbines heeft vaak ook een beperkte mate van opschaling tot gevolg, omdat innovatievere windturbines doorgaans een groter vermogen hebben. Daarom dient in het kader van een goede ruimtelijke ordening bij een iets grotere ashoogte of rotordiameter (van maximaal 10%) te worden aangetoond dat het woon-en leefklimaat van omwonenden niet verslechtert. Bijvoorbeeld op basis van akoestisch onderzoek en overig relevant onderzoek. Voorts zou – indien mogelijk - aan de omgevingsvergunning (onderdeel milieu) een voorschrift verbonden kunnen worden inhoudende dat ten minste de voor de inrichting in aanmerking komende best beschikbare technieken worden toegepast in de zin van artikel 2.14, eerste lid, onder c, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht.

Wie is bevoegd gezag bij plannen voor ‘repoweren’?

Onder de huidige wetgeving (geldend tot minimaal 1 juli 2022 en mogelijk nog langer als de Omgevingswet dan nog steeds niet in werking treedt) is de provincie bevoegd vergunningverlenend gezag voor windparken van 5-100 MW. In de ontwerp Energiewet wordt voorgesteld die bevoegdheid naar 15-100 MW te wijzigen, maar die wet is nog niet in werking en ook is nog niet duidelijk wanneer deze wel in werking treedt. Onder de 5 MW zijn BenW bevoegd gezag.

De Omgevingswet verplicht de provincie om projectbesluiten te nemen voor windparken waar de provincie bevoegd gezag is. Bij de vergunningverlening kan ook de benodigde afwijking van het bestemmingsplan worden mee vergund. Daarvoor dienen Provinciale Staten wel een verklaring van geen bedenkingen af te geven.

Welke regels gelden voor ‘repowering’?

‘Repoweren’ wordt in de ontwerp provinciale Omgevingsverordening alleen mogelijk gemaakt in de zoekgebieden wind of zon+wind. Dus windturbines die op de RES-kaart zijn aangegeven als ‘repoweren’ maar in een zoekgebied zon staan, worden niet mogelijk gemaakt in de Omgevingsverordening. Als dit zoekgebieden wind worden in de RES 2.0, dan zal de Omgevingsverordening het wel mogelijk maken.