Open haard of houtkachel

Heeft u last van een open haard of houtkachel?

Overleg dan eerst met de ‘stoker’. Dat kunnen uw buren zijn. Maar de houtrook kan zelfs van enkele honderden meters verderop komen. Misschien weten de buren helemaal niet dat u last van ze heeft?  En misschien willen ze wel samen naar een oplossing zoeken? Ga nooit praten wanneer u nog boos bent, maar wacht ermee tot u weer rustig bent geworden. Dit helpt bij een positief gesprek met een goede afloop.

Komt u er samen niet uit?

Dan kan een buurtbemiddelaar u eventueel helpen. Kijk hiervoor op de  website van buurtbemiddeling Schagen.  

Het kan ook slim zijn de overlast te melden bij de woningbouwvereniging of de Vereniging van Huiseigenaren. Zij zijn verplicht om de huurder of koper op het gedrag aan te spreken.

Op de website van Milieu Centraal staat stap voor stap wat u kunt doen. Houd bijvoorbeeld een (foto)logboek bij.

Ook kunt u direct een melding van de overlast maken bij de gemeente.

Het weer en de windrichting beïnvloeden de hoeveelheid uitstoot en overlast door houtrook. Stook bijvoorbeeld niet bij windstil of mistig weer. Bij deze weersomstandigheden blijven schadelijke stoffen hangen en kan luchtvervuiling plaatselijk erger worden. 

Wanneer kunt u dan wel de houtkachel of vuurkorf aansteken? De Stookwijzer geeft advies hierover op basis van de windkracht en luchtkwaliteit in uw buurt. U kunt zich ook inschrijven voor het stookalert. Als het volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) onverstandig is om hout te stoken, dan wordt een alert verstuurd via e-mail. Het RIVM werkt hiervoor samen met het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KNMI).

1. Zorg ervoor dat uw kachel niet te groot is voor de ruimte die u wilt verwarmen;
2. Zorg dat uw schoorsteen hoog genoeg is voor uw haard of kachel;
3. Laat minstens één keer paar jaar uw schoorsteen vegen door een erkend vakman;
4. Maak een houtvuur aan met aanmaakblokjes en kleine houtjes;
5. Stook alleen droog, ongeverfd hout;
6. Stook niet bij windstil of mistig weer;
7. Zorg voor voldoende frisse lucht in de ruimte waar gestookt wordt;
8. Zorg voor dat de luchttoevoer van de kachel of haard helemaal openstaat;
9. Controleer regelmatig of u zich houdt aan de hierboven genoemde punten;
10. Laat een houtvuur vanzelf uitbranden. Gooi dus geen water op het vuur om het uit te maken.

Geen verbod houtkachels

Gemeenten kunnen de aanwezigheid van houtkachels niet verbieden. Houtkachels zijn namelijk als product toegestaan op de Europese markt.

Er moet een antwoord gegeven worden op de vraag of het gebruik van een houtkachel tot hinder leidt. 

Wat zegt de wet

Voor de uitstoot van houtrook door particulieren zijn géén wettelijke normen gesteld. Dat wil zeggen dat het niet eenduidig is bij welke ‘waarde’ de stoker een verbod overtreedt. 

In het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) zijn eisen opgenomen ten aanzien van de locatie van de rookgasafvoer/uitmonding en de verdunningsfactor. 

Wat is er dan wel wettelijk geregeld rond luchtverontreiniging door houtstook door particulieren?

Uit jurisprudentie is gebleken dat de Stichting advisering Bestuursrechtspraak (Stab) voorstellen voor een handhavingsmethode heeft gedaan, zie hiervoor de bijlage gezondheids- en hindereffecten door houtkachels van particulieren op de website van de Stab.

Hieruit blijkt dat er tot op heden geen handhavingskader is ontwikkeld. In dit document zijn enkele voorstellen voor een handhavingsmethode. Onderstaand stappenplan is onder andere als voorstel gedaan. Dit is ook hoe de gemeente Schagen de Houtstook aanpakt. 

Stappenplan tegen overlast houtrook

Stap 1

• Het geven van voorlichting aan particuliere houtstokers (zachte methode) middels de stooktips; een eerste grote stap in het voorkomen van hinder naar omwonenden. 

Stap 2

• Als stap 1 niet blijkt te werken of als een handhavingsverzoek is ingediend. 

Controle methode (harde methode); vaststellen of sprake is van (ernstige) hinder door de toezichthouder:

• Is er een klacht?
• Is de rookgasafvoer in strijd met regels bouwbesluit? 
• Is er sprake van verspreiding van de rookgassen (op enig moment) naar de woningen van derden?
• Levert de plaatselijke situatie een belemmerde verspreiding op?

Bijvoorbeeld door de aanwezigheid van hoge gebouwen of bomen. 

• Wordt gestookt terwijl er een negatief stookadvies geldt?
• Zijn de rookgassen wit, grijs of zwart, is er sprake van geur? Temperatuur voldoende hoog?
• Wordt er vochtig of bewerkt hout en/of afval als brandstof gebruikt? (controleren bij de stoker)
• Is in te schatten of sprake is van zeer goede tot slechte verbranding en kan de  emissiewaarde worden bepaald? 
• Kan er worden ingeschat hoe vaak en hoe lang er wordt gestookt? 
• Kan er bepaald worden of er aanvullend een kwantitatieve methode moet worden toegepast?

Is het antwoord op het merendeel van de vragen ‘ja’ dan kan er sprake zijn van ernstige geurhinder waarbij handhavend opgetreden kan worden. Dit is per situatie verschillend. 

        Stap 3

Mocht uit de harde aanpak blijken dat er signalen zijn van ernstige hinder, dan kan deze hinder nader worden gekwantificeerd met een verspreidingsmodel, uitgaande van een inschattingswaarde van geur. 

Meer informatie over houtrook en gezondheid vindt u op de website van het RIVM, Iplo , GGD Leefomgeving en het Longfonds.