Vragen en antwoorden over de duurzame opvanglocatie voor asielzoekers in Schagen

Hierin is dezelfde keuze gemaakt, als de bewoners niet vooraf te informeren. De dorpsraden zijn juist de vertegenwoordigers van de bewoners en zou om die reden de dorpsraden in een hele moeilijke positie brengen. Daarom is de keuze gemaakt om eerst de gemeenteraad een besluit te laten nemen over de locaties.

Wij hebben de keuze gemaakt om ons besluit rechtstreeks met de betrokkenen van de 2 dorpen te delen. Hiermee wilden we maatschappelijke onrust op 6 locaties voorkomen. We zijn ons bewust van het feit dat bewoners van 2 locaties zich hierdoor overvallen voelen.

Vanwege de gevoeligheid heeft het college gekozen voor deze route. Dit is toegelicht in het presidium. 

Graag nodigen wij u uit om tijdens de inloopbijeenkomsten met ons en elkaar in gesprek te gaan.

De gemeente heeft met onder andere dorpsraad Waarland afspraken gemaakt en heeft deze vastgelegd in een convenant. Wij betreuren het dat wij in dit bijzonder gevoelige dossier een andere keuze hebben moeten maken en wij begrijpen uw teleurstelling.

Voor de Oekraïense ontheemden kan dit. Zij hebben een andere status en vallen onder andere regelingen dan asielzoekers. Voor Oekraïners ontvangt de gemeente financiële steun van het Rijk. Het COA is verantwoordelijk voor de opvang van asielzoekers en biedt een ander soort opvang. Hierop heeft de gemeente geen invloed.

Het COA bepaalt in welke vorm van huisvesting de asielzoekers worden opgevangen. Hiervoor zijn zover nu bekend de woningen van het Rijksvastgoedbedrijf (de zogenaamde Hugo de Jonge woningen) beschikbaar.

Het COA gaat een omgevingsvergunningaanvraag doen voor het betreffende perceel. Zij geeft daarbij aan hoe de indeling van het terrein eruit komt te zien. Het plan wordt dan getoetst aan de eisen die daarvoor gelden.

Zoals door de insprekers op de raadsavond is gevraagd, geeft de gemeente bij het COA aan dat gestapelde bouw niet de voorkeur van de omwonenden heeft. We gaan uit van 2-laags bouw en zullen meenemen dat 3-laags zeker niet wenselijk wordt geacht.

We begrijpen de verwarring. Voor de locatie in Hollands Kroon geldt het Programma van Eisen (PvE) voor noodlocaties. In Hollands Kroon is sprake van locatie voor noodopvang voor een periode van 2 jaar terwijl het in Schagen gaat om een locatie voor duurzame opvang van ten minste 5 jaar. Daardoor wordt er door het COA op een aantal onderdelen minder streng gekeken. Voor de gemeente Schagen kijkt het COA naar een duurzame locatie, voor minimaal 5 jaar. Hier is het gewone PvE van toepassing. Met andere woorden: de vereisten voor noodlocaties zijn anders dan voor duurzame locaties. Daarom zie je een verschil met het voorbeeld van Hollands Kroon en waar wij nu mee bezig zijn.

Hiervoor dient het COA een oplossing aan te dragen. Het COA heeft hier ruime ervaring mee. Wanneer dit duidelijk is, vragen we het COA om hierover te communiceren. 

Afhankelijk van de locaties wordt met het COA gekeken op welke wijze fietsers en voetgangers zich veilig kunnen bewegen. Hierbij wordt gekeken naar de huidige bewoners en de bewoners van de opvanglocatie.

Dat kan betekenen dat hiervoor, net zoals bij Schagen-Oost is gebeurd, een extra pad wordt aangelegd. Als hierover meer bekend is, wordt u geïnformeerd.

Per locatie wordt bekeken op welke wijze de toegang het beste ingericht kan worden. Dat is nu nog niet bekend. We snappen dat dit vragen oproept. Nadat de raad een besluit heeft genomen, worden de tekeningen voor de opvanglocatie (inclusief de weginrichting) gemaakt. Deze worden dan gepubliceerd. Als hierover meer bekend is, nemen we dit op in deze lijst met gestelde vragen.

Daar is nog geen besluit over genomen. Wanneer hierover meer bekend is, nemen we dit op in de Q&A.

In deze fase van het proces kunnen we hier nog geen antwoord op geven. Het is aan het COA om hiervoor een oplossing te zoeken, als dat nodig is. Zodra hierover meer bekend is, nemen we dit op in de Q&A.

Er zijn in de eerste plaats locaties geselecteerd welke groot genoeg waren en in eigendom zijn van de gemeente. Daarna is de haalbaarheid van die locaties beoordeeld. Zo is door de gemeente gekeken of er op het gebied een beperking ligt (denk aan de aanduiding Bijzonder Provinciaal Landschap; BPL). Het COA heeft bij de locaties bekeken of ze voldoen aan de door hun gestelde eisen voor een duurzame opvanglocatie. De locaties welke in meer of mindere mate haalbaar leken, zijn benoemd in het voorstel dat het college aan de raad heeft gedaan.

Het COA onderzoekt of de basisvoorzieningen in voldoende mate aanwezig in de kernen. Mogelijk zullen bewoners de behoefte hebben af en toe naar een andere plaats te gaan. Het COA organiseert meer dan alleen de opvang. Zij kijken bijvoorbeeld ook naar het vervoer. De bewoners van de opvang kunnen gebruikmaken van voorzieningen, maar als dit voor de bewoners van de opvang ontoereikend is, kan het COA voor alternatieven zorgen. Denk daarbij aan het beschikbaar stellen van fietsen.

De twee voorgestelde locaties in Waarland en Dirkshorn worden volwaardig ingerichte locaties. Dat betekent dat medische zorg en veiligheid door het COA op locatie worden geregeld. Voor deze voorzieningen wordt er geen beroep gedaan op de lokale voorzieningen. Andere voorzieningen in het dorp en in de omgeving als een zwembad, supermarkt, winkels en sport zijn ook voor deze asielzoekers toegankelijk. 

De asielzoekers zijn woonachtig in onze gemeente en mogen gebruikmaken van de voorzieningen. Dit betekent dat zij voor boodschappen de winkels kunnen bezoeken en andere activiteiten in de dorpen en omgeving kunnen bezoeken. Daarnaast zorgt het COA voor diverse activiteiten op de locaties zelf. We beseffen dat dit wennen is. De ervaring leert dat hier met het COA goede afspraken over te maken zijn.

Bewoners van de duurzame opvang kunnen zich binnen de regels van hun verblijf vrij bewegen. Ze kunnen gebruikmaken van de algemene vervoersvoorzieningen. Zie voor meer informatie het kopje vervoer. Vanuit het COA hebben we geen signalen ontvangen over een specifieke behoefte aan vervoer tussen verschillende opvanglocaties.

De opvanglocatie in een stad of in een dorp heeft voor- en nadelen. Samen met het COA is gekeken naar de meest geschikte locaties.

Voor zover het onderwijs niet op de locatie zelf gegeven wordt, gaan de kinderen naar de school in de regio (Villa Kakelbont). Voor voortgezet onderwijs gaan de kinderen naar de scholen in de regio (Scholen aan zee).

De percelen zijn geschouwd door het COA. Net zoals in Schagen-Oost en Petten vindt voor het plaatsen van de woningen grondverbetering of ophoging plaats en wordt waar nodig verharding aangebracht. 

Het COA beoordeelt of een locatie voldoet aan haar voorwaarden, of geschikt te maken is. Er gelden verschillende eisen tussen een locatie voor crisisnoodopvang en voor duurzame opvang, zoals in dit geval aan de orde is.

Ja. Bij een capaciteit van 150 opvangplekken garandeert het COA volledige inrichting, ook op het gebied van beveiliging. Er is geen sprake van “heen en weer pendelen” van de beveiliging.

Voor iedere locatie is door het COA een omgevingsanalyse gemaakt. Er is gekeken naar veiligheid in combinatie met bestaand (zwaar) verkeer en dergelijke. De locatie Waarland wordt door het COA geschikt geacht of geschikt gemaakt. De entree naar het perceel in Waarland ligt aan een doorgaande weg (Kerkstraat) waaraan ook woningen liggen, waarvan de oprit op deze weg uitkomt.

Voor de eerste nood organiseert het COA de veiligheid van de bewoners op de locatie, de eerste hulp voor medische dienstverlening en beveiliging op het terrein. Voor het overige gelden voor de opvanglocatie geen andere eisen ten aanzien van aanrijtijden hulpdiensten, dan die voor het dorp zelf gelden. Het COA schat in wanneer de nooddiensten moeten worden gebeld, en zijn daarbij op de hoogte van de aanrijtijden.

De inrichting van het terrein wordt na de vaststelling van de locaties bepaald. Het COA is daarbij verantwoordelijk voor de veiligheid van de bewoners en voor het beperken van overlast voor de omgeving. Daarover maakt het COA nog afspraken. Op een later moment in het proces komt het COA met een voorstel en ontwerp.

De Provincie heeft duidelijk aangegeven dat de ontheffing voor Schagen-Oost maximaal voor een jaar geldt. Dit is ook expliciet in de ontheffing opgenomen, waarbij ze hebben aangegeven dat voor de duurzame opvang een andere locatie moest worden gezocht.

De einddatum van de noodopvang in Schagen is 1 april 2025. Naar aanleiding van de openbare oordeelvormende vergadering van 16 september is deze vraag voorgelegd aan de Provincie. Op basis van de uitkomst van deze gesprekken worden de vervolgstappen bepaald. Aangezien dit heel belangrijk is voor met name de omwonenden van Schagen-Oost waarmee eerder afspraken zijn gemaakt, zullen wij zorgvuldig communiceren. Dit geldt ook voor de inwoners van Dirkshorn en Waarland. 

Hierover heeft de gemeente contact met de pachter.

Ambtelijke inzet voor deze duurzame locatie beperkt zich tot het voordragen van een locatie en beoordeling van de vergunningsaanvraag. Dit zijn ook reguliere taken van de gemeente. De inrichting en exploitatie van de locatie valt onder de verantwoordelijkheid van het COA. Vooralsnog heeft dit daarom geen bijzonder effect op de inzet van de medewerkers van de gemeente.

Planschade wordt per locatie bekeken en onderzocht. Hier is geen algemeen antwoord op te geven. Meer informatie vindt u op onze pagina Planschade.

Onderzoeken naar zaken als flora, fauna en stikstof zijn onderdeel van de aanvraag omgevingsvergunning. Deze vergunning wordt aangevraagd door het COA nadat een besluit is genomen over de locatie(s). Dit is onderdeel van de afhandeling van de aanvraag voor de vergunning.

De gemeente verstrekt geen subsidie aan het COA. De kosten van de bouw van de gehele locatie is voor rekening van het COA. Een verzoek om openbaarheid dient dan ook aan het COA te worden gericht. Over de kosten voor nieuwe, of aanpassingen aan de infrastructuur kunnen we nu nog niks zeggen.

Nee. Met het mogelijk maken van opvang door het COA voldoet de gemeente aan een wettelijke verplichting.

Nee, er is geen planschadeberekening gedaan.

Het is nu nog een wettelijke verplichting, daarom voeren we deze wet uit. Zolang de Spreidingswet niet is ingetrokken legt deze wet de gemeenten verplichtingen op. 

Door het COA wordt een ondergrens van 150 plekken gehanteerd voor volwaardige opvanglocaties. Dat wil zeggen dat er dan medische (en andere) zorg, beveiliging enzovoorts op het terrein aanwezig kan zijn. Bij kleinere locaties is dat niet te garanderen. Een kleiner aantal plekken is niet goed te organiseren en vraagt op die manier veel hulp en ondersteuning van de gemeenschap.

Het Rijk wil 1 november 2024 de nieuwe locaties ontvangen. De provincie verzamelt de locaties van alle gemeenten. Om die reden wil de Provincie graag dat wij voor 1 oktober 2024 een nieuwe locatie opgeven bij de provincie. 

De gemeente Schagen vangt op dit moment 250 asielzoekers op in Schagen-Oost, waarmee we grotendeels voldoen aan de Spreidingswet. De datum 1 oktober is daarmee minder definitief en geeft ons de ruimte de komende weken met de Provincie in gesprek te gaan.

Er is veel tijd nodig geweest om beschikbare locaties te zoeken en met het COA af te stemmen in hoeverre deze locaties geschikt zijn of zijn te maken. De duur van het onderzoek maakt dat we uitkwamen op deze datum.

De wethouder Wonen is zich, met het college, bewust van de wettelijke taak die de gemeente Schagen heeft in de opvang van asielzoekers. Bijkomend is dat de realisatie van duurzame opvang geen effect heeft op bestaande plannen.

Dit is het voorstel aan de raad, maximaal 150 asielzoekers per locatie. Het college is van mening dat 150 opvangplekken het maximale is dat de dorpen Dirkshorn en Waarland kunnen opnemen.

We begrijpen de impact op een dorp. De inschatting van de impact heeft ertoe geleid dat het college heeft besloten de totale opvang over twee locaties te verdelen. Onze voorkeur was om in de stad Schagen een opvanglocatie te vinden. Dat is niet gelukt. 

Het juiste aantal is 150 personen in Dirkshorn en 150 personen in Waarland. In de voorbereidingen is lange tijd uitgegaan van één opvanglocatie voor 300 personen. Redelijk kort (begin september 2024) voor de behandeling in de oordeelsvormende vergadering 16 september 2024 heeft het COA haar standpunt gewijzigd en ingestemd met een splitsing van het aantal over twee locaties. De analyse van het COA is nog niet geheel correct op deze wijziging aangepast. In de schetsen is om die reden nog uitgegaan van 300 opvangplekken. We kunnen ons voorstellen dat hierdoor verwarring is ontstaan. Het voorstel zoals dat op 16 september 2024 aan de raad is voorgelegd gaat uit van twee locaties met ieder ruimte voor maximaal 150 personen.

We hebben een andere route gekozen, dit neemt niet weg dat de mogelijkheden om bezwaar of beroep te maken, openstaan. Het recht op het maken van bezwaar is namelijk wettelijk vastgelegd.

Zodra de locaties door de gemeenteraad zijn vastgesteld dient het COA een omgevingsaanvraag in. Tegen het verlenen van die vergunning kan bezwaar worden gemaakt. Op onze pagina Bezwaar en beroep leest u daar meer over.

Vanaf het moment dat bekend was dat de locatie Schagen-Oost slechts voor één jaar mogelijk was, is gezocht naar een oplossing voor de periode daarna. Verschillende locaties voor 300 asielzoekers zijn onderzocht. Begin september heeft het COA aangegeven dat een splitsing over twee locaties ook mogelijk is. Na het bespreken van alle opties met de raad, is daarna zo snel mogelijk de communicatie opgepakt.

We danken de dorpen voor het voorstel, en maken daar graag gebruik van.

Er staat een forse fout in de memo van het COA: het perceel in Waarland zou een oppervlakte hebben van 72.526 m2, dit is echter 26.000 m2 volgens registratie uit het RVO. Wanneer er rekening gehouden wordt met een spuitvrije zone van 50m vanuit omliggende percelen, lijkt het dat er slechts 17.000 m2 beschikbaar blijft voor bebouwing (oftewel 80% vermindering t.o.v. memo COA)?

Dank voor deze constatering. Inmiddels is hier met het COA over gesproken. Zij gaan dit aanpassen in de plannen. Dit geeft geen wijziging in de plannen. Voor de 150 mogelijke opvangplekken op de locatie maakt dit geen verschil.

College en raad danken de insprekers voor hun presentatie en hebben kennisgenomen van de opmerkingen, zorgen en suggesties van de inwoners van Dirkshorn en Waarland. Deze worden meegenomen in de overwegingen.

We kunnen ons deze vragen voorstellen. Goed te weten dat de opvang heeft geen effect op de gewenste woningbouw. 

In Dirkshorn

Dirkshorn-Noord

Dit proces loopt en betreft een zoeklocatie naar 150-200 woningen. Hier is een projectleider van de gemeente mee bezig. We streven naar oplevering in/vanaf 2028, we voorzien op voorhand geen vertraging, al blijft dit natuurlijk een lastige inschatting. Deze asielzoekerslocatie beslaat slechts een klein deel/percentage van ons zoekgebied voor woningbouw. Er zijn reeds gesprekken met de Dorpsraad hierover, zij gaan o.a. een behoefteonderzoek doen. Logische koppelkansen die ontstaan door deze asielzoekerslocatie nemen we mee (bv. mogelijk onderzoeken, riolering, archeologie, etc.)

Dirkshorn-Zuid

Dit plan ligt bij de initiatiefnemer. Wij richten ons op dit moment op Dirkshorn-Noord. We kijken daarbij nog eens kritisch naar deze locatie. 

In Waarland

In alle projectfases zijn er plannen in Waarland. Binnen nu en 3 jaar start naar verwachting het project Jonkerhof met de bouw van ongeveer 20-24 woningen. 

Wooncompagnie is bezig met een herontwikkeling van het Bernadetteplantsoen. Het gaat hier om nieuwbouw van ongeveer 20 woningen met de sloop van 10 woningen. Dit plan bevindt zich nog in de beginfase. 

Daarnaast zijn er meerdere kleine plannen met 1 of enkele woningen in Waarland.  

We verwachten dat dit geval is. Zie ook het antwoord bij de vraag: ‘Is er een analyse gemaakt van extra druk op de voorzieningen?’

Mensen die op de locatie door het COA worden opgevangen, hebben een andere culturele achtergrond dan de gemiddelde inwoner van gemeente Schagen. Enerzijds kan dat een verrijking zijn, anderzijds betekent dat mensen over en weer aan elkaar zullen moeten wennen. Het COA overziet dit en staat hierover in contact met de gemeente.

Het werk dat een asielzoeker doet of kan doen hangt af van de kennis en ervaring van de betreffende asielzoeker. Vooralsnog is onze inschatting dat er in de regio voldoende werk is waarvoor geen specifieke opleiding of ervaring nodig is.